కరోనా పేరు చెబితే చాలు జనం వణికిపోతున్న సందర్భం. కరోనా అనేది  ప్రాణము లేని ఒక ప్రోటీన్ పదార్థపు కణము, దీని పైన క్రొవ్వు పదార్థము ఒక పొరలా ఏర్పడి ఒక పౌడరులా  వుంటుంది. ఇతర వాటిలా కాక ఈ కణం కొంత బరువు కలిగి వుండటం తో గాలిలో ఎగురలేదు. భూమిపై పడిపోతుంది. ఇది నిర్జీవ కణం. ఒక స్త్రీ అండాశయంలో నిర్జీవ అండం యెలా  14 రోజులు వుండి, వీర్య కణంతో జీవకణంగా మారి, కణ విభజన మొదలవుతుందో,  యీ కరోనా నిర్జీవ కణం  కూడా 14 రోజులు నిర్జీవ కణం గానే వుండి, ఈ మధ్యలో ఎప్పుడైతే మానవుని శరీరంలోని లాలాజలంతో సంపర్కమవుతుందో  మవుతుందో, దానిలో కణ విభజన ఆరంభమవుతుంది. 

మన ముక్కు లోని చీమిడిలో కల ప్రోటీన్ ధాతువులు దీనికి మూలాధారం. మన కంటి 'కలక' లేక 'పుసిలి' కానీ,  ముక్కులోని 'చీమిడి' కానీ,  నోటిలోని 'గళ్ళ' కానీ దానికి దొరికితే వెంటనే నిముషాలలో కొన్ని వేల, లక్షలలో కణ విభజన జరిగి శ్వాస కోశాలలో చేరి, వూపిరి తిత్తులలోని రక్తనాళాలను ఆక్రమించి మన శరీరానికి ప్రాణవాయువును నిరోధిస్తుంది. దీని కారణంగా, రోగి ప్రాణవాయువు అందక మరణిస్తాడు. జలుబు ద్వారానే ఇది విస్తరిస్తుంది

రోగిష్టి తుమ్మినపుడూ,  దగ్గినపుడూ, వారి కఫము ద్వారా, ఈ రోగ కణాలు ఎక్కడికి బడితే అక్కడకు చేరతాయి. మనం దగ్గరగా వుంటే మనపై పడవచ్చు. లేక అవి తుంపరలుగా వేటిపైన వున్నా పడివుంటే,  ఆయా పదార్థ లక్షణములను బట్టి వాతావరణం లోని వేడిని స్వీకరించు సామర్థ్యాన్ని బట్టి  అవి 4 గంటల నుండీ 24 గంటల వరకూ శక్తివంతమై ఉండగలవు. అంటే వేడికి దీనిపై వున్న క్రొవ్వు పొర కరగి పోయి నిర్వీర్యమై పోతుంది.  ఇప్పటి వరకూ యీ వ్యాధి విజృంభించిన దేశాలన్నీ దరిదాపు శీతల ప్రదేశాలే. వేడి తక్కువ ప్రాంతాలు కావటం తో, దీనిపై గల క్రొవ్వు పొర కరగడానికి హెచ్చు ఆస్కారం లేక పోవడం ఒక కారణంగా చెప్పవచ్చు.

ఈ మధ్య సమయంలో వాటిని మనం స్పర్శించినచో అవి మనకు అంటుకొంటాయి. సర్వ సాధారణంగా మనం మన చేతులతోనే స్పర్శించుతాము కావున మన అరచేతులకు,  వ్రేళ్ళకు అంటుకొన గలవు. సర్వ సాధారణంగా మన చేతులతో మన కళ్ళను,  ముక్కును,  నోటిని స్పర్శించడం సహజం. ఇలా యీ రోగ కణాలు ఎక్కడికైతే చేరకూడదో అచ్చటికి సులభంగా చేరిపోతాయి. రోజుకి కనీసం మనం చేతిని, ముక్కుని, కళ్లను 200 సార్లు పైగా ముట్టుకుంటాం.

ఒక్కసారి అవి మన కంటి కలకను కానీ, చీమిడిని లేక ముక్కులోని పొక్కులను కానీ, మన నోటిలోని గళ్ళను కానీ చేరాయో, యిక వాటిని నిరోధించటం అసాధ్యం. ఇవి సర్వ సాధారణంగా అందరిలో ఎల్లవేళలా ముఖ్యంగా ముసలి వారిలో  వుంటాయి  కళ్ళ కలకను చేరితే వెంటనే అది కంటి నీరుగా వృధ్ధి చెంది, ముక్కు ప్రక్కగా జారి, ముక్కు ద్వారా విజృంభిస్తుంది.  దీనికి ఇంతవరకూ మందు కనుగొన లేకున్నా,  దీనికి గల కొన్ని బలహీనతలను ఆసరాగా చేసికొని మనలను మనం రక్షించు కొనవచ్చు. 

కరోనా వైరస్ కుండే రక్షక కవచం దీనిపైనున్న క్రొవ్వు పదార్ధం. ఈ క్రొవ్వు పదార్థాన్ని మనం తొలగించినట్లయితే దీనిని నిర్వీర్యం చేయవచ్చు. సాధారణంగా క్రొవ్వు పదార్థం వేడికి కరిగిపోతుంది. లేక 'సబ్బు' నురుగుకు కరగి పోతుంది. సర్వ సాధారణంగా మన ఇళ్లలో చేతికి కాని, పాత్రలకు కానీ పట్టిన జిడ్డును తొలగించడానికి మనం సబ్బు పదార్థాలు వాడుతాం. దీనికి కూడా అంతే. మన శరీరాన్ని,  తల వెంట్రుకలతో సహా సుమారు 40 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ నీటితో, బాగా నురుగు వచ్చే సబ్బుతో,  రోజుకు 2-3 పర్యాయాలు బాగా తల స్నానం చేయడంతో  మన శరీర భాగాలను అంటుకున్న ఈ కరోనా కణము పైగల క్రొవ్వు కరిగి పోయి నిర్వీర్యమై పోతుంది. అటు తరువాత బాగా కొబ్బరి నూనెను శరీర భాగాలకు రుద్దుకుంటే, ఒకవేళ మన శరీర భాగాలపై ఈ రోగ కణాలు మరలా పడ్డా,   అందులో చిక్కుకుని బయటకు రాలేని స్థితి ఏర్పడుతుంది. 

వీటి మధ్య లో అనేక పర్యాయాలు మన చేతులను 38 డిగ్రీలు  అంతకన్నా హెచ్చు వేడి నీటితో, బాగా నురుగు వచ్చే సబ్బుతో ఒక నిముషం పాటు శుభ్ర పరచుకోవాలి. మనం ధరించే వస్త్రాలను,  కర్చీఫులను, మాస్కులను ఇలాగే శుభ్ర పరచుకుంటే,  యీ వ్యాధి కణాలపై వున్న క్రొవ్వును కరిగించి దానిని నిర్వీర్యం చేయవచ్చు.ఎట్టి  పరిస్థితులలో కానీ యీ కణం మన ముఖానికి చేరకూడదు. కంటి కలక తో కానీ, ముక్కు చీమిడి లేక పొక్కులతో కానీ, నోటి గళ్ళ తో కానీ  సంపర్క మైతే దానిని అడ్డుకోవడం అసాధ్యం. ఇదే వైదులు నెత్తి నోరు కొట్టుకొని మనకు చెప్పే సలహాలు, వాటి వెనుక వున్న వుద్దేశాలు.  దీనిని మీవారికందరికి తెలిపి యీ వ్యాధినుండీ జాగ్రత్త పడండి. సామాజిక దూరం ఉద్దేశం కూడా అదే. 

మహమ్మారి కరోనా వ్యాప్తి చెందడంతో యావత్ ప్రపంచం ఉక్కిరిబిక్కిరవుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో ఇండోనేషియా ప్రజల్ని భూకంపం వణికించింది. ఇండోనేషియాలోని సులవేసి ద్వీపంలో శనివారం రాత్రి భూకంపం సంభవించింది. దీని తీవ్రత రిక్టర్ స్కేలుపై 5.8 మాగ్నిట్యూడ్‌ తీవ్రత నమోదంది. మధ్య సులవేసి ప్రావిన్స్‌కు 64 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న పెన్‌డోలో పట్ణణం వద్ద 10 కిలోమీటర్ల లోతులో భూకంప కేంద్రం నిక్షప్తమై ఉందని అమెరికా జియోలాజికల్‌ సర్వే వెల్లడించింది.

ఈ భూకంపంతో ఎటువంటి ప్రాణ నష్టం జరగలేదని.. సిగి జిల్లాలోని కులవి గ్రామంలో రెండు ఇళ్లు ధ్వంసం కాగా ఇద్దరు గాయపడ్డారని ఇండోనేషియా జాతీయ డిజాస్టర్‌ ఏజెన్సీ ప్రకటించింది. నిత్యం ఇండోనేషియా భూకంపాలు సంభవిస్తుంటాయి. తాజా భూకంపం తీవ్రత తక్కువగా ఉండడంతో అంతా ఊపిరి పీల్చుకున్నారు. 

ఇటు ఉత్తర భారత ప్రజలను ఓభూకంపం వార్త వత్తిడికి గురిచేసింది. కరోనా లాక్ డౌన్ వేళ హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లో వరుసగా భూ ప్రకంపనలు రావడం ఆందోళన కలిగించింది. ఒకటి కాదు రెండు కాదు.. ఏకంగా ఐదు సార్లు భూమి కంపించినట్టు అధికారులు తెలిపారు, .రిక్టార్ స్కేల్‌పై 3.00 నుంచి 4.3 మధ్య ఈ ప్రకంపనలు రావడంతో నష్టం జరగలేదు. చంబా జిల్లాలో శుక్రవారం సాయంత్రం 5.11 గంటలకు తొలి ప్రకంపనం నమోదైంది. రిక్టార్ స్కేల్‌పై 3.6గా నమోదైంది. 

అనంతరం సాయంత్రం 5.17 నిమిషాలకు 4.3తో నమోదయింది. తిరిగి కాసేపటి తర్వాత 5.45 గంటలకు 3.00గా తీవ్రత నమోదైంది. తిరిగి సాయంత్రం 6.49 గంటలకు 3.8 తీవ్రతతో మరోసారి కంపించింది. తర్వాత రాత్రి 8.43 గంటలకు 3.4 తీవ్రతతో చివరి ప్రకంపనం వచ్చినట్లు.. సిమ్లా వాతావరణ కేంద్రం డైరెక్టర్ మన్మోహన్ సింగ్ తెలిపారు. అయితే ఈ ఘటనలో ఎక్కడ కూడా ఎలాంటి ప్రాణ నష్టం, ఆస్తి నష్టం జరగలేదు. చంబా జిల్లాలో 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోతులో భూకంప కేంద్రం ఉంది. 

తెలంగాణ రాష్ట్రవ్యాప్తంగా లాక్‌డౌన్‌ ప్రకటించిన నేపథ్యంలో పట్టణాలు, పల్లెలు అనే తేడా లేకుండా జన సంచారం లేక బోసిపోతున్నాయి. అన్ని వర్గాల ప్రజలు స్వీయ నిర్బంధం పేరిట ఇళ్లకే పరిమితం కావడంతో ఇంటర్నెట్‌ వినియోగం భారీగా పెరిగింది. దీంతో పెరిగిన ఆన్‌లైన్‌ రద్దీని తట్టుకునేందుకు టెలికం సంస్థలు, ఇంటర్నెట్‌ సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్లు ఇంటర్నెట్‌ సామర్థ్యం పెంపుదలపై దృష్టి సారించారు. 

మార్చి మొదటి వారంలో రాష్ట్రంలో తొలి కరోనా కేసు నమోదు కావడంతో పలు ఐటీ సంస్థలు తమ ఉద్యోగులకు ఇంటి నుంచే పని (వర్క్‌ ఫ్రం హోమ్‌) వెసులుబాటును కల్పించాయి. విద్యాసంస్థల మూసివేత, కార్పొరేట్, ప్రభుత్వ సంస్థలు కూడా ఇళ్ల నుంచే పని చేయాలని తమ ఉద్యోగులను ప్రోత్సహిస్తున్నాయి.

రాష్ట్రంలో సుమారు ఐదున్నర లక్షల మంది ఐటీ ఉద్యోగులు ఉండగా, సుమారు 70 శాతం మంది ఇంటి నుంచే విధులు నిర్వర్తిస్తున్నారు. వీరికి అవసరమైన సాంకేతిక వసతులు సమకూర్చేందుకు ఐటీ సంస్థలు ఇంటర్నెట్‌ సేవలు అందించే డాంగుల్స్‌ను గంప గుత్తగా కొనుగోలు చేశాయి. గతంలో రూ.999 మేర పలికిన డాంగుల్‌ ధర ప్రస్తుతం రెండింతలు పలుకుతోంది. 

మరోవైపు మార్చి రెండో వారం నుంచి బ్రాడ్‌బ్యాండ్‌ కనెక్షన్ల కోసం ఇంటర్నెట్‌ సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్స్‌కు ఫోన్‌ కాల్స్‌ వెల్లువెత్తాయి. గతంలో ఉన్న బ్రాడ్‌బ్యాండ్‌ కనెక్షన్ల సంఖ్యతో పోలిస్తే హైదరాబాద్‌ నగరంలో కేవలం పక్షం రోజుల వ్యవధిలో మూడింతలు పెరిగినట్లు సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్లు చెప్తున్నారు.

లాక్‌డౌన్‌ ఆంక్షల నేపథ్యంలో ఇళ్లకే పరిమితమైన జనం ఎక్కువ సమయం ఆన్‌లైన్‌లోనే గడుపుతున్నారు. వాట్సాప్, ఫేస్‌బుక్‌ వంటి సామాజిక మాధ్యమాల వినియోగం పెరగడంతో పాటు వినోదం కోసం ఇంటర్నెట్‌ను ఆశ్రయిస్తున్నారు. దీంతో మొబైల్‌ ఇంటర్నెట్‌ వాడకం కూడా గణనీయంగా పెరిగిందని టెలికం సంస్థలు చెప్తున్నాయి. బ్యాంకింగ్‌ లావాదేవీలు కూడా ఆన్‌లైన్‌ విధానంలో జరుగుతుండటం కూడా ఇంటర్నెట్‌ వాడకం పెరిగేందుకు దోహదం చేస్తోంది. 

దేశవ్యాప్తంగా మార్చి రెండో వారంతో పోలిస్తే ప్రస్తుతం 30 శాతం మేర డేటా వినియోగం పెరగ్గా, మెట్రో నగరాల్లో ఇది మరింత ఎక్కువగా ఉన్నట్లు నివేదికలు వెల్లడిస్తున్నాయి. ఆన్‌లైన్‌ వినియోగం పెరిగిపోవడంతో రద్దీ పెరిగి ఇంటర్నెట్‌ వేగం తగ్గినట్లు వినియోగదారులు చెప్తున్నారు.

పెరిగిన ఇంటర్నెట్‌ వినియోగాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని నాణ్యమైన సేవలు అందించేందుకు టెలికం సంస్థలు, ఇంటర్నెట్‌ సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్లు (ఐఎస్‌పీ) ప్రత్యామ్నాయాలపై దృష్టి సారించాయి. సమాచార, వినోద రంగంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్న అమెజాన్‌ ప్రైమ్, నెట్‌ఫ్లిక్స్, యూట్యూబ్‌ వంటి ఓవర్‌ ది టాప్‌ (ఓటీటీ) సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్లు వీడియోల నాణ్యతను తగ్గించాయి. వీడియో నాణ్యతను తగ్గించడం ద్వారా సుమారు 20% మేర డేటాను పొదుపు చేయ డం సాధ్యమవుతుందని ఓటీటీ సర్వీస్‌ ప్రొవైడర్లు చెప్తున్నారు. 

మరోవైపు పెరిగిన ఇంటర్నెట్‌ వినియోగాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని టెలికామ్‌ సంస్థలు, ఐఎస్‌పీలు బ్యాండ్‌విడ్త్‌ను పెంచుతున్నట్లు ప్రకటించాయి. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో బలమైన ఆప్టిక్‌ ఫైబర్‌ నెట్‌వర్క్‌ వ్యవస్థ, డేటా సెంటర్లు ఉన్నందున బ్యాండ్‌విడ్త్‌ (సామర్థ్యం) పెంచడంలో ఎలాంటి ఇబ్బందులు లేవని ఐటీ శాఖ వర్గాలు వెల్లడించాయి.

కరోనా ఎక్కడ సోకుతుందో అని జనం బయటికి రావడానికి జంకుతున్న వేళ మద్యం దొరకడంలేదని ఓ వృద్ధుడు ఆత్మహత్య చేసుకోవడం సంచలనంగా మారింది. కరోనా లాక్ డౌన్ కారణంగా మద్యం దొరక్క వ్యసనానికి బానిస అయిన తోపుడు బండి రిక్షా కార్మికుడు తూర్పుగోదావరి జిల్లాలో ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డాడు. పోలీసులు అనుమానాస్పద మృతి కేసు నమోదు చేశారు. 

మండపేట గాంధీ నగర్ రైతు బజార్ ఎదుగా ఉన్న వీధి లో నివసిస్తున్న షేక్ బాజి ఖాన్ వయసు 56 ఏళ్ళు. రిక్షా తొక్కతూ జీవనం సాగిస్తుంటాడు. ఈ క్రమంలో కరోనా వల్ల అన్ని షాపులు మూతబడ్డాయి. మందు దొరకకపోవడంతో మానసికవ్యధకు గురయ్యాడు. ఈ క్రమంలో మండపేట రవికాంత్ పెట్రోల్ బంక్ ఎదురుగా ఉన్న పాత సామిల్లు షెడ్డు కు ఉరి వేసుకొని మృతి చెందాడు. నిత్యం మందు తాగితే గానీ బండి నడవదని చెబుతుండేవాడని స్థానికులు పేర్కొన్నారు.

శనివారం తెల్లవారుజామున రోడ్డుపై వెళుతున్న వారు ఈ విషయం గుర్తించి పోలీసులకు సమాచారం ఇచ్చారు. ఆత్మహత్యకు పాల్పడిన బాజి స్వస్థలం రాజమహేంద్రవరం. జీవనోపాధి కోసం తోపుడు రిక్షా నడుపుతూ బ్రతుకుతున్నాడు .ఈ క్రమంలో రైతు బజార్ సమీపంలో నివసిస్తున్న ఓ వృద్ధురాలితో సహజీవనం సాగిస్తున్నాడు. మద్యానికి బాని గా మారాడు. కరోనా కర్ఫ్యూ నేపథ్యంలో మద్యం అమ్మకాలు బంద్ కావడంతో గతమూడురోజులు గా మద్యం దొరక్క పిచ్చిపిచ్చిగా ప్రవర్తించాడని స్థానికులు చెబుతున్నారు. దీంతో ఆత్మహత్య కు పాల్పడి ఉంటాడని పోలీసులు భావిస్తున్నారు. రిక్షాతో పాటు ఆత్మహత్య చేసుకోవడం కలకలం రేగుతోంది.  కరోనా వైరస్ భయం జనంలో పెరిగిపోతున్న వేళ మద్యం కోసం కొంతమంది ఎన్నో పాట్లు పడుతున్నారు. 

దేశంలో చాపకింద నీరులా విస్తరిస్తోంది కరోనా మహమ్మారి.  కరోనా వైరస్ నియంత్రణలో భాగంగా దేశ వ్యాప్త లాక్ డౌన్ విధించి అందరూ స్వీయ నిర్బంధంలో ఉండాలని ప్రభుత్వాలు పటిష్టమయిన చర్యలు చేపట్టాయి. అయితే కొన్ని ప్రాంతాల్లో ప్రజలు మాత్రం వినడం లేదు అక్రమ మార్గంలో సరిహద్దులు దాటి ప్రయాణించడానికి పలు మార్గాలు వెతుకుతున్నారు. అత్యవసర సేవలకు సంబందించిన అంబులెన్స్ లు గూడ్స్ వాహనాలు వెళ్ళడానికి అనుమతి ఉండటంతో కొందరు వాటి ద్వారా ఇతర మార్గాలకు వెళ్ళడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. పోలీసుల నిబంధనలను పట్టించుకోని వారిపై లాఠీలు ఝళిపిస్తున్నారు. 

మహారాష్ట్ర తెలంగాణ సరిహద్దు ప్రాంతమైన బోరాజ్ చెక్ పోస్ట్ వద్ద ఇతర రాష్ట్రాల నుండి వస్తున్న  కంటెయినర్ లో ప్రయాణిస్తున్న 30 మంది యువకులను పోలీసులు పట్టుకొని వైద్య పరీక్షల కోసం తరలించారు. ఇటు కరోనా భయంతో మాస్క్ లు, శానిటైజర్లకు డిమాండ్ బాగా పెరిగింది. ఇదే అదనుగా షాపు యజమానులు వినియోగదారులకు అడ్డంగా ముంచేస్తున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో పోలీసులు రంగంలోకి దిగి వారి ఆట కట్టిస్తున్నారు. హైదరాబాద్ సనత్ నగర్ పిఎస్ పరిధి లోని ఒక్కసారిగా ఎస్వోటీ పోలీసులు దాడులు నిర్వహించారు.

భరత్ నగర్ లో లలిత మెడికల్ షాప్ లో హ్యాండ్ .శానిటైజెర్  మాస్క్ లు ఎక్కువ ధరలకు అమ్ముతున్నారు సమాచారం రావడంతో దాడులు నిర్వహించామని ఎస్వోటీ పోలీసులు తెలిపారు. వాటిని స్వాధీనం చేసుకొని సనత్ నగర్ పోలీసులకు అప్పగించారు. సనత్ నగర్ పోలీసులు కేసు నమోదు చేసుకొని దర్యాప్తు చేస్తున్నారు. ఇలా ఎక్కువ ధరలకు అమ్మే షాపులపై చర్యలు తప్పవని పోలీసులు హెచ్చరించారు.ఇటు కూరగాయల ధరలు, నిత్యావసరాలను కూడా ఎక్కువ రేటుకి అమ్మేవారిపై చర్యలు తీసుకుంటామంటున్నారు. 

కరోనా వైరస్ నేపథ్యంలో దేశవ్యాప్తంగా లాక్ డౌన్ కు అందరూ సహకరిస్తున్నారు.సామాజిక  దూరం పాటిచాలంటూ పలు అవగాహనా కార్యక్రమాలు చేపట్టిన సందర్భంగా విజయనగరం పట్టణం వాసులకు అవసరమయ్యే నిత్యావసర వస్తువులకు వస్తున్న వినియోగదారులు కూరగాయలు కొనుగోళ్లు కేంద్రాలవద్ద సామాజిక దూరం,స్వీయనియంత్రను పాటిస్తున్నారు.ప్రస్తుతం కరోనా వైరస్ రాకుండా అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటున్నారు.

కరోనాను నా గ్రామము లోనికి రానివ్వకుండా నేనే కాపలా అంటూ ఓ మహిళా సర్పంచ్ అందరికీ ఆదర్శంగా నిలిచారు. నల్లగొండ జిల్లా చింతపల్లి మండలం మదనాపురం గ్రామ సర్పంచి గా విధులు నిర్వహిస్తున్నఉడుతల అఖిల యాదవ్ గ్రామం శివారులో ఫ్లెక్సీ ఏర్పాటుచేశారు. ఎవరినీ గ్రామంలోకి, గ్రామం బయటకు వెళ్లనివ్వడంలేదు. 

నా గ్రామానికి నేనే కాపలా అంటూ రాణిరుద్రమ లాగా ఆమె కుర్చీవేసుకుని అక్కడే కూర్చుంటోంది. వేరే గ్రామాల నుండి వచ్చిన వారికీ కరోనా పైన అవగహన కలిపిస్తోంది. ఈ యువ సర్పంచ్ ని చూసి అంతా నేర్చుకోవాల్సింది ఎంతో ఉందంటున్నారు గ్రామ ప్రజలు.  

కరోనా వైరస్  మహమ్మారిని తరమి కొట్టేందుకు ఎన్ని విజ్ఞప్తులు చేస్తున్నా కొంతమంది జులాయిలు మాత్రం మాట వినడం లేదు. ఇలాంటి జూలాయిల ఆట కట్టించేందుకు గ్రామాల్లో వినూత్న విధానం అమలవుతోంది. గ్రామాల్లోకి వచ్చే అన్ని మార్గాలను మూసేస్తున్నారు.  పక్క గ్రామస్తులను కూడా గ్రామంలోకి రానివ్వకుండా కట్టడి చేస్తున్నారు. ఆయా గ్రామస్తుల పనితీరు ప్రశంసలు అందుకుంటోంది. గ్రామాల్లో భజనల ద్వారా అవగాహన పెంచుతున్నారు. పోలీసులు కూడా తగు జాగ్రత్తలతో ఇలా చేయడం మంచిదని చెబుతున్నారు. ప్రభుత్వం మాస్క్ లు కూడా ఉచితంగా పంపిణీ చేస్తుండడంతో కరోనాపై విజయం సాధిస్తామని గ్రామస్తులు ధీమాగా చెబుతున్నారు. 

కృష్ణా జిల్లా కొండపల్లి కరోనా అలజడి రేగింది. చైనా నుంచి ఇబ్రహీంపట్నం మండలం కొండపల్లికి వచ్చాడో యువకుడు. ఈవిషయాన్ని గోప్యంగా ఉంచారు కుటుంబసభ్యులు. ఎంక్వయిరీ కి వెళ్ళిన వాలంటీర్లపై దురుసుగా ప్రవర్తించాడా వ్యక్తి. మార్చి18 వ తేదీ ప్రభుత్వం ఇచ్చిన జాబితాలోకి చేరని చైనా నుంచి వచ్చిన యువకుడి పేరు. దీంతో అతడిని ఎంక్వయిరీ చేయడానికి వెళ్లిన గ్రామవాలంటీర్ పై విరుచుకుపడ్డాడు. దీంతో ఆ ఇంటికి చేరుకున్నారు అధికారులు, పోలీసులు. ప్రస్తుతం వున్న పరిస్థితుల్లో ఇలాంటి ప్రవర్తన మంచిది కాదని కౌన్సిలింగ్ ఇచ్చి పరీక్షల కోసం ఆస్పత్రికి తరలించారు. 

మరోవైపు కరోనా లాక్ డౌన్ సందర్భంగా పోలీసులు దురుసుగా ప్రవర్తిస్తున్నారనే విమర్శలు ఎక్కువ అవుతున్నాయి. పోలీసుల ప్రవర్తన ఓ యువకుడి పాలిట శాపంగా మారింది. రోడ్లపై ఉన్న వారిని తరిమికొట్టడంలో ఓ యువకుడు కిందపడి ప్రాణాలొదిలాడు. ఈ సంఘటన రాష్ట్రవ్యాప్తంగా సంచలనం రేపుతోంది. కర్నూలు జిల్లా ఆదోని మండలం పెద్దహరివాణానికి చెందిన  వీరభద్రయ్యస్వామి బెంగళూరులో గౌండా పనిచేస్తూ కుటుంబాన్ని పోషిస్తున్నాడు. కరోనా ప్రభావంతో పనులు ఆగిపోవడంతో రెండు రోజుల క్రితం బెంగళూరు నుంచి పెద్దహరివాణానికి వచ్చేశాడు. 

గురువారం రాత్రి గ్రామ శివారులో గ్రామస్థులతో కలిసి వీరభద్రయ్యస్వామి రోడ్డుపైకి వచ్చాడు. అదే సమయంలో పోలీసులు వారి వెంటపడి తరిమారు. వీరభద్రయ్యస్వామి ప్రమాదవశాత్తు కిందపడి రోడ్డుపై ఉన్న రాయికి తల కొట్టుకోవడంతో అక్కడికక్కడే ప్రాణాలు వదిలాడు. విషయం తెలిసి గ్రామస్థులంతా ఘటనా స్థలానికి చేరుకొని పోలీసుల అత్యుత్సాహంపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. ఆందోళనకు దిగారు. కరోనా కారణంగా మా ప్రాణాలు కాపాడాలని, ఇలా భయభ్రాంతులకు గురిచేయడం ఏంటని గ్రామస్తులు పోలీసుల తీరుపై మండిపడుతున్నారు.

ఆక్వా పరిశ్రమకు కేరాఫ్ అడ్రస్ పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా ఏటా లక్షల కోట్లరూపాయల వ్యాపారం సాగుతోంది. పశ్చిమగోదావరి జిల్లాలోని ఆక్వా రైతులు కరోనా ఎఫెక్ట్ తో తీవ్రంగా నష్టపోతున్నారు. వైరస్ వచ్చిన  రొయ్యలకు మందులు కొట్టడానికి, రొయ్యలను పట్టుకోవడానికి కూడా అవకాశం లేకుండా పోయిందని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. దీనితో ఉండి మండలం ఆరేడు లో ఆక్వా రైతుల ఆందోళనకు దిగారు.

వైరస్ తో చేపలు, రొయ్యలు చనిపోతున్నాయని వారు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. రొయ్యలను రోడ్డుపై పోసి ఆందోళనకు దిగారు రైతులు. రొయ్యల మేత లు, మందులు దొరకడం లేదని, తక్షణమే  వాటిని అందించాలని కోరుతున్నారు. ఇప్పటికే ఒక్కో ఎకరానికి 15 లక్షలు పైనే పెట్టుబడి పెట్టామని, ఇప్పుడు వైరస్ వచ్చి చనిపోతుంటే కనీసం మందులు దొరకడం లేదని ఆందోళన చేపట్టారు. చనిపోతున్న రొయ్యలను పట్టుకుని అమ్ముకుందామంటే కొనేవారు కరువయ్యారని వాపోతున్నారు. 

ఆక్వా ఫ్యాక్టరీలు వెంటనే రొయ్యలను కొనుగోలు చేసే విధంగా అధికారులు చర్యలు తీసుకోవాలని ఆక్వా రైతు రవి కోరుతున్నారు. లేకపోతే ఆక్వా రైతులు ఆత్మహత్యలు చేసుకునే పరిస్థితి వచ్చిందని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఆక్వా ఉత్పత్తులను అమ్ముకునేందుకు అవకాశం కల్పించాలని అధికారులను వేడుకుంటున్నారు రైతులు. తాము కూడా కరోనా నిర్మూలనకు సాయం చేస్తామని, సామాజిక దూరం పాటిస్తామని, ప్రభుత్వం వెంటనే తమను ఆదుకోవాలని ఆక్వా రైతులు కోరుతున్నారు.

ఇటు చేపల రైతులు కూడా గగ్గోలు పెడుతున్నారు. రొయ్యల రైతులు అధైర్యపడొద్దని, వదంతులను నమ్మొద్దని అధికారులు సూచిస్తున్నారు. అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో రొయ్యల రేట్లు పడిపోలేదని, కానీ కరోనా వైరస్‌ సాకుతో కొనుగోలు చేసే దళారులు రేటును తగ్గించేశారని అధికారులు అంటున్నారు. ఇటు మంత్రి మోపిదేవి వెంకటరమణ రైతులు దళారుల మాటలు నమ్మవద్దని అంటున్నారు.

దళారులు చేసే ఇటువంటి వదంతులను ఆక్వా రైతులు నమ్మొద్దని, అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో రొయ్యల రేట్లు నిలకడగా ఉన్నాయని మత్స్యశాఖ అధికారులు తెలిపారు. రొయ్యల ఎగుమతులు కూడా ఏమీ ఆగలేదని పేర్కొన్నారు. జపాన్‌, యూరోపియన్‌ యూనియన్‌, అమెరికా దేశాలకు ఎగుమతుల్లో ఏ విధమైన తగ్గుదల లేదని తెలిపారు. చైనా మీదుగా వెళ్లే కొన్ని కంటైనర్లు తప్ప మిగతా అన్నీ రూట్లలో సాధారణ పరిస్థితి ఉందని అధికారులు భరోసా ఇస్తున్నారు. 

ఇప్పుడు ఎక్కడ చూసినా కరోనా గురించిన చర్చే. యావత్ ప్రపంచాన్ని అతలాకుతలం చేస్తున్న కరోనా మహమ్మారి నుంచి మనల్ని మనం రక్షించుకోవాలి. అందుకోసం మనం మన ఆహారపుటలవాట్లను మార్చుకోవాలి.  ఎలాంటి ఆహారం తీసుకోవాలనే దానిపై సీనియర్ వైద్యులు కొన్ని సలహాలు ఇస్తున్నారు. కరోనా వ్యాధి సోకకుండా వుండాలంటే.. ఉదయం, సాయంత్రం పూట అల్లాన్ని బాగా దంచి వేడినీటిలో మరిగించి.. లేదా టీలో చేర్చి తీసుకోవడం మంచిదంటున్నారు. అల్లం టీని లేదా అల్లం మరిగించిన నీటిని రోజుకు ఓసారైనా సేవించడం ద్వారా కరోనా లక్షణాల నుంచి రక్షణ పొందవచ్చు. 

కరోనా వ్యాపిస్తున్న వేళ ఇతర దేశాలనుంచి దిగుమతి చేసుకున్న పండ్లకు దూరంగా ఉండాలి. నీరు ఎక్కువగా ఉండే కూరగాయలను ఎక్కువగా తీసుకోవాలి. పాలలో అల్లం, పసుపు పొడి, మిరియాల పొడి, యాలకులు, ఎండుద్రాక్షలు కలుపుకుని సేవించడం మంచిది. నిమ్మరసాన్ని డైట్‌లో చేర్చుకోవడం మంచిది. ఉదయాన్ని లేచి బ్రష్ చేసుకున్నాక నిమ్మరసం, తేనె, గోరువెచ్చని నీటిలో కలుపుకుని తాగడం ద్వారా పేగులు శుభ్రం అవుతాయి. జీర్ణశక్తి మెరుగుపడుతుంది. 

విటమిన్ సి పుష్కలంగా వుండే ఆహారాన్ని తీసుకోవడం ఉత్తమ ఫలితాలను అందిస్తుంది. జామపండు, బత్తాయి, ఉసిరికాయను ఆహారంలో చేర్చుకోవడం ద్వారా కరోనా నుంచి తప్పించుకునే శక్తి లభిస్తుందని డాక్టర్లు చెబుతున్నారు. కరోనాకు దూరంగా వుండడానికి సామాజిక దూరం, ఒంటరిగా ఉండడం, కాలుష్యం బారిన పడకుండా ఉండడం చేయాలి.

పండ్లు

1. కమలాపండు, బత్తాయిలు

2. పైనాపిల్

3 బెర్రీలు

4 బొప్పాయి

5 కివీ పళ్ళు

6 జామకాయలు

కూరగాయలు

1 టొమాటోలు

2పాలకూర, తోటకూర

3 క్యాబేజీ

4 కాలీ ఫ్లవర్

5 బ్రకోలీ

6 వంకాయ

7 క్యాప్సికం

8 క్యారెట్లు, బీట్ రూట్

నట్స్

1.ఆల్మండ్స్

2 వాల్ నట్స్

ప్రతిరోజూ 2 నుంచి 3 లీటర్ల నీటిని తాగాలి. తాగునీరు, కొబ్బరి నీరు , గ్రీన్ టీ, విటమిన్ సి వున్న ఫ్రూట్ జ్యూస్, మిల్క్, మజ్జిగ తాగాలి. వీటన్నింటిని తీసుకోవడం ద్వారా మన శరీరంలోని రోగనిరోధకశక్తిని పెంచుకోవచ్చు. తద్వారా ప్రాణాంతకంగా మారిన కరోనానుంచి విముక్తి పొందవచ్చు. 

కరోనా  మహమ్మారి వ్యాప్తి చెందకుండా ఉండేందుకు లాక్ డౌన్ అని రాష్ట్ర ప్రజలందరినీ ఇళ్లలోనే  ఉండమన్నారు. వ్యవసాయాన్ని నమ్ముకున్న ఓరైతు తను పండించిన పంటలను అమ్మ లేక తెచ్చిన అప్పులు తీర్చలేక గుండెపోటుతో  మరణించాడు. కాన అంత్యక్రియలకు మాత్రం ఇబ్బందులు తప్పలేదు. కొడుకు, కూతురు రాలేకపోవడంతో భార్య తలకొరివి పెట్టాల్సి వచ్చింది. వరంగల్ అర్బన్ జిల్లా.ధర్మసాగర్ మండలం నారయణగిరి గ్రామంలో అప్పుల బాధ భరించలేక గుండెపోటుతో కోరెం ప్రభాకర్ రెడ్డి మరణించారు. ఆయనకు ఇద్దరు పిల్లలు కొడుకు విదేశాలలో  సాయికృష్ణారెడ్డి ఆస్ట్రేలియా లో ఎంఎస్ చదువుతున్నాడు. కుమార్తె నితీషా రెడ్డి బెంగళూర్ లో సాప్ట్ వేర్ ఇంజనీర్ గా పనిచేస్తోంది. కరోనా ప్రభావంతో కన్న తండ్రిని చివరి చూపుకూడా చూసుకోలేని పరిస్థితి వచ్చింది.

దీనితో తండ్రి అత్యక్రియలను అంతర్జాలంలో చూస్తూ కన్నీటి పర్యంతమయ్యారు కన్నబిడ్డలు. కన్నతల్లి మాత్రం చేసేదేమీ లేక తానే భర్తకు అంతిమ సంస్కారాలు చేయాల్పి వచ్చింది. కరోనా వైరస్ వలన చుట్టాలు కూడా రాక 10 మందితో మాత్రమే చితికి నిప్పటించడం జరిగింది. తన భర్తకు రైతుబంధు డబ్బులు వచ్చి ఉంటే వారికి ఈ గతి పట్టేది కాదని ఆవేదన చెందారు. ఇప్పటికైనా వారి భర్తకు రైతు బంధు,రైతు భీమా వచ్చేటట్లు చేసి అప్పుల్లో ఉన్న వారి కుటుంబాన్ని ఆదుకోవాలని ప్రభుత్వానికి విజ్ఞప్తి చేశారు. ఇంటి నుంచి శ్మశానవాటిక వరకు, అనంతరం అంత్యక్రియలను నిర్వహించడంలో సహధర్మచారిణిగా నిలిచింది. కరోనా వైరస్‌ కారణంగా అంత్యక్రియలకు పది మంది కూడా హాజరుకాలేదు.

ప్రేమ జంట ఆత్మహత్య 

చిన్నచిన్న కారణాలతో ప్రేమించుకుని ఒక్కటైన జంటలు బలవన్మరణాలకు పాల్పడుతున్నాయి. పెళ్లయిన వారు కూడా ప్రియురాలి మోజులో పడుతున్నారు. చివరకు పెద్దల ముందు తలవంచుకుంటున్నారు. అవమానభారంతో ఆత్మహత్యలకు పాల్పడుతున్నారు. కొమురంభీమ్ అసిఫాబాద్  జిల్లా కాగజనగర్ మండలంలోని అంకుసాపూర్ అడవి ప్రాంతంలో చెట్టు కు ఉరి వేసుకుని  ప్రేమ జంట ఆత్మహత్య చేసుకుంది ప్రియుడు  దహేగం మండలం బిబ్రా గ్రామానికి చెందిన దుర్గం సంతోష్ కాగా  ప్రియురాలి  కగజ్ నగర్ మండలం సార్ సల గ్రామానికి చెందిన డోకె శైలజ.

వీరిద్దరూ  గత  కొన్ని సంవత్సరాల నుండి ప్రేమించుకుంటున్నట్లు సమాచారం. ప్రియుడు దుర్గం సంతోష్ కు ఇంత క్రితమే  వివాహం అయి ఇద్దరూ పిల్లలున్నారు. ప్రియురాలు శైలజతో ప్రేమాయణం నడిపిస్తూ  ఆమెతో వివాహేతర సంబంధం పెట్టు కున్నట్లు సంతోష్ ఇంట్లో తెలియడంతో ఇద్దరిని పిలిచి మందలించారు. దీనికి  మనస్తాపం చెందిన ఇద్దరు ఉదయం ప్రియుడు ద్విచక్ర వాహనంపై ప్రేయసి శైలజను తీసుకుని కాగజ్ నగర్ మండలం అంకుశపూర్ అటవీ ప్రాంతంలో చెట్టు కు ఉరి వేసుకుని ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు.. సంఘటన స్థలానికి చేరుకొని  కేసు నమోదు చేసిన పోలీసులు దర్యాప్తు ప్రారంభించారు.

ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉమ్మడిగా ఎదుర్కొంటున్న ఒకే ఒక్క సమస్య కరోనా. పిట్టల్లా రాలిపోతున్న ప్రాణాలను నిల్పుకొనేందుకు ప్రతి దేశం తన శక్తికి మించి సాహసాలే చేస్తుంది. మంగళవారం రాత్రి ప్రధాని మోడీ మాట్లాడుతూ మరో 21 రోజుల పాటు దేశం మొత్తం లాక్ డౌన్ ప్రకటించేశారు. ఎక్కడి వారు అక్కడే ఉండడంతో మహమ్మారి వ్యాప్తిని అరికట్టవచ్చని పీఎం నుండి సీఎంల వరకు దేశమంతా ఒకటే నినాదంతో ముందుకెళ్తున్నారు.

ఈ క్రమంలో ప్రజలంతా ఇళ్లకే పరిమితమయ్యేందుకు సిద్ధమయ్యారు. పలు విధులను నిర్వహించే వారంతా వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్ మోడ్లోకి వెళ్లిపోయారు. ఇష్టారీతిన ఇళ్ల నుండి బయటకి వస్తే మహమ్మారి కమ్మేయడం గ్యారంటీ అనే సంకేతాలు ప్రజలలోకి బలంగా వెళ్లాయి. దీంతో ప్రజల నుండి స్వయం అప్రమత్తత మొదలైంది. దీనికి పోలీసులు, అధికారులు, ప్రభుత్వం కూడా కఠినతరంగా నిబంధనలు విధించడంతో అందరూ ఇప్పుడు సామజిక దూరం నినాదంగా అమలు చేస్తున్నారు.

అయితే, దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న మీడియాకి ఇప్పుడు గండంగా మారింది. అటు అత్యవసర సర్వీసులతో పాటు మీడియా సంస్థలు కూడా యధావిధిగా పనిచేయాల్సిన పరిస్థితి. అసలే అరకొర ఆదాయాలతో నడిచే మన తెలుగు మీడియా సంస్థలకు ఇది భారంగా మారింది. ఆదాయం తెచ్చే ప్రకటనలు అసలే లేవు. మరోవైపు న్యూస్ పేపర్స్ మీద వైరస్ ఎక్కువ కాలం బ్రతికి ఉంటుందనే అసత్య ప్రచారాలు కూడా తోడై సర్క్యులేషన్ కూడా పడిపోయింది.

పేపర్ల మీద వైరస్ ఎక్కువ కాలం బ్రతికి ఉంటుందనే అసత్య ప్రచారంతో భయాందోళనకు గురయ్యే ప్రజలు తమ ఇళ్లకి న్యూస్ పేపర్లు వద్దని చెప్పేశారు. ఇప్పుడు అది అసత్య ప్రచారం అని ఆ మీడియా సంస్థలే ప్రచారం చేసుకోవాల్సిన పరిస్థితి వచ్చింది. ఇక దీనికి తోడు అటు న్యూస్ పేపర్స్, న్యూస్ చానెల్స్ లో పనిచేసే ఉద్యోగులు, జర్నలిస్టులు ఆఫీసులకు వచ్చేందుకు వెనుకాడుతున్నారు. తమవి మాత్రం ప్రాణాలు కాదా అంటూ కొందరు ఉద్యోగాలను వదులుకునేందుకు కూడా సిద్ధమవుతున్నారు.

ముఖ్యంగా తక్కువ జీతాలకు, చిన్న చిన్న సంస్థలలో పనిచేసే వాళ్ళు ఆఫీసులకు వచ్చేందుకు ఇష్టపడడం లేదు. దేశవ్యాప్తంగా ఎక్కడికక్కడ ప్రభుత్వాలు కఠినంగా వ్యవహరిస్తుండడంతో కొన్ని కొన్ని చోట్ల పోలీసులు మీడియా ప్రతినిధులపై దురుసుగా ప్రవర్తించడం కూడా ఉద్యోగులకు ఇబ్బందులుగా మారుతున్నాయి. దీంతో కొన్ని చిన్న సంస్థలు ఇప్పటికే ప్రింటింగ్ ను నిలిపివేసి ఉద్యోగులకు సెలవులు ప్రకటించేశారు.

నిజానికి తెలుగు మీడియాలో ప్రముఖ సంస్థలతో సహా ఐదారు సంస్థలు ఉగాది నుండి తమ సంస్థలను నిలిపివేయాలని ఆలోచనకు వెళ్లారు. కానీ మంగళవారం ప్రధాని మోడీ ప్రత్రికాధిపతులతో వీడియో కాన్ఫిరెన్స్ నిర్వహించారు. ఈ సమావేశంలో కరోనా నివారణలో మీడియా బాధ్యతగా తీసుకోవాలని మోడీ కోరడంతో ప్రింటింగ్ నిలిపివేసే ఆలోచనలో మానుకున్నట్లుగా తెలిసింది.

అయితే, ప్రధాని దేశవ్యాప్తంగా లాక్ డౌన్ మరో 21 రోజులు ప్రకటించడంతో చాలా సంస్థలకు ఆర్ధిక భారం ఖాయంగా కనిపిస్తుంది. ఒకవైపు కార్యకలాపాలను కొనసాగించడం.. ఆదాయం లేకపోవడంతో కొన్ని సంస్థలు దివాళా తీయడం ఖాయంగా కనిపిస్తుంది. కరోనా వ్యాప్తి ఎంతవరకు వెళ్తుంది.. తదుపరి పరిస్థితిలు అంచనా వేయలేకపోవడంతో అటు మీడియా సంస్థలు.. జర్నలిస్టులు, ఉద్యోగులు ఏం జరగనుందన్నది ఆలోచనలో ఉండిపోయారు.

ఉగాది.. తెలుగు సంవత్సరాది. ఎన్నో కొత్త ఆశలతో జనం నూతనవత్సరాదిని ఆహ్వానిస్తారు. ఉగాది అంటేనే ఉషోదయం. ఉగాది పచ్చడి షడ్రుచుల సమ్మేళనం. జీవితానికి అదే పరమార్థం. ఉగాది పర్వదినంనాడు కోయిలలు తమ రాగాలతో ఈ నూతన సంవత్సరానికి సుస్వాగతం పలుకుతాయి. మల్లెలు, మామిడిపిందెలు, సువాసనతో కూడిన వేపపూత.. అంతకంటే ఉత్సాహంగా ఆహ్వానిస్తాయి. మావిచిగురు, వేపపూత, మల్లెల గుబాళింపులు, కోయిల కుహూ కుహూ రాగాలు, పంచాంగ శ్రవణం వంటి ప్రతీదీ ఉగాదికి సంకేతాలనిస్తాయి. శ్రీశార్వరి సంవత్సర వైభోగమంతా తెలుగువారి వాకిళ్ళలో తీర్చిదిద్దిన రంగవల్లికల్లో దర్శనమిస్తుంది. మావిడాకుల తోరణాల్లో ఒదిగి చూస్తుంది. పంచాంగ శ్రవణంలో ప్రతిధ్వనిస్తుంది. ఉగాది పచ్చడి తినడం అంటేనే అదో అనుభూతి. మామిడి పిందెలు, వేపపూత, కొత్త బెల్లం, అరటిపండు అన్నీకలగలిపి పచ్చడి చేసుకుని నోట్లో వేసుకుంటే ఆ అనుభూతే వేరు.

ఉగాది అనే పదం ‘యుగాది’ నుండి పుట్టుకొచ్చింది. ఉగాదిలో.. "ఉగ'' అంటే నక్షత్ర గమనం.. ''ఆది'' అంటే మొదలు. మొత్తంగా చూస్తే సృష్టి ఆరంభం అని అర్థం చెప్పుకోవచ్చు. ''యుగము'' అంటే జంట అని అర్ధం. ఉత్తరాయణ, దక్షిణాయనముల కలయికే యుగాది. అలా యుగానికి ఆది 'యుగాది' లేదా 'ఉగాది' అయింది. మనం ఇప్పుడున్నది కలియుగం కాలంలో... అసలు కలియుగం అంటే ఏమిటో తెలుసా..? శ్రీకృష్ణుడు ఈ జగత్తును విడిచి వెళ్ళినప్పుడే కలియుగం ప్రారంభమైంది అంటూ వేదవ్యాసుడు చెబుతాడు. 

ఉగాది రోజున తెలుగువారు చేసే సందడి అంతాఇంతా కాదు. ఆడపిల్లలు రంగురంగుల పరికిణీలు, చీరలు ధరించి, కాళ్ళకు పసుపు, తలలో మల్లెలు పెట్టుకుని పదహారణాల ఆడపడుచుల్లా ముస్తాబవుతారు. ఉదయాన్నే లేచి తలస్నానం చేసి ఉగాది పచ్చడి తయారుచేస్తారు. వేపపూత, మామిడి ముక్కలు, బెల్లం, ఉప్పు, మిరియాలు, చింతపండులను ఉపయోగించి తయారుచేసే ఉగాది పచ్చడిలో ఉప్పు, కారం, తీపి, పులుపు, చేదు, వగరు వంటి షడ్రుచులు మిళితమై ఉంటాయి.

ఈ షడ్రుచులను కోపం, ద్వేషం, సంతోషం, దుఃఖం లాంటి భావోద్వేగాలకు సంకేతాలుగా భావిస్తారు. జీవితంలో ఎప్పుడూ సుఖసంతోషాలే ఉండవని, మాధుర్యం మాత్రమే తొణికిసలాడదని, కష్టం, సుఖం కలగలిసి ఉంటాయని చెప్తుంది ఉగాది. దేనికీ పొంగిపోక, కుంగిపోక ప్రతిదాన్నీ సమదృష్టితో చూడాలని, అన్నిటికీ అతీతంగా ఉండాలనే సందేశాన్ని ప్రబోధిస్తుంది ఉగాది. ఉగాది పచ్చడిని దేవునికి నివేదించి, ఆనక ప్రసాదంగా తీసుకుంటారు. గారెలు, పాయసం, పులిహోర లాంటి ఇతర పిండివంటలనూ చేసుకుని దేవునికి నైవేద్యంగా సమర్పించినప్పటికీ ఉగాది పచ్చడిదే అగ్రస్థానం. 

ఉగాది అంటే కొత్త సంవత్సరం కనుక ఆరోజు మొదలు ఏడాది అంతా ఎలా ఉంటుందో అని తెలియజేసే పంచాంగ శ్రవణం ఉంటుంది. వాతావరణం అనుకూలంగా ఉంటుందా లేదా.. అతివృష్టి, అనావృష్టి లాంటివి ఉన్నాయా.. తుఫానులు, భూకంపాలు లాంటి ప్రకృతి ప్రళయాలు ఏమైనా ఉన్నాయా.. దేశం సుభిక్షంగా ఉంటుందా లేదా తదితర అంశాలన్నీ పంచాంగంలో కనిపిస్తాయి. ఆయా రాశులకు గ్రహఫలాలను జ్యోతిష్య శాస్త్ర పండితులు క్షుణ్ణంగా వివరిస్తారు. ఉగాది పండితులకే కాదు, కవీశ్వరులకూ ఇష్టమైన పండుగ. సాంస్కృతిక సంస్థలు ఉగాది పర్వదినాన్ని పురస్కరించుకుని కవి సమ్మేళనాలు నిర్వహిస్తాయి. మంచి కవిత్వం చెప్పి అలరించినవారిని సత్కరించి సన్మానిస్తాయి. 

మనది చంద్రమాన కాలెండర్ కనుక ఉగాది ప్రతి సంవత్సరం ఒకే రోజున రాదు. శక కాలెండర్ చైత్ర శుద్ధ పాడ్యమితో మొదలవుతుంది. ఇంగ్లీష్ నెలలను అనుసరించి చూస్తే మార్చి లేదా ఏప్రిల్ నెలలో వస్తుంది. ఆంధ్రులకే కాకుండా మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, కొంకణి వాళ్ళక్కూడా ఉగాది పర్వదినమే. అయితే తాజాగా ఏర్పడిన విపత్కర పరిస్థితుల నేపథ్యంలో దేవాలయాల్లో ఎలాంటి ఆర్భాటం లేదు. కవి సమ్మేళనాల ఊసేలేదు. స్వీయ గృహనిర్బంధంలో వున్న మనమంతా ఈ ఉగాదిని నిరాడంబరంగా జరుపుకుని.. కరోనా మహమ్మారినుంచి బయటపడదాం. అలా సురక్షితంగా బయటపడిన రోజే మనకు నిజమయిన ఉషస్సు, నిండైన ఉగాది.